DEN HAAG, 12 oktober 2015 – De Rooms-Katholieke Kerk in Nederland heeft op voorstel van drs W.J. (Wim) Deetman besloten tot erkenning van en genoegdoening voor klagers over seksueel misbruik, van wie een onafhankelijke klachtencommissie de klacht eerder ongegrond heeft bevonden. Het gaat hierbij om klagers die ter ondersteuning van hun klacht zich alleen konden beroepen op hun eigen verklaring en niet over verder steunbewijs beschikten, terwijl hun klacht authentiek en geloofwaardig is.
Het gaat hierbij om ongeveer 250 klagers van wie de klachten tot 1 mei 2015 ongegrond zijn verklaard. Ongeveer 150 van deze klagers hebben inmiddels via herziening, mediation of schikking alsnog erkenning en genoegdoening gekregen. Op advies van een onafhankelijke commissie bieden de Bisschoppenconferentie en de Konferentie Nederlandse Religieuzen een resterende groep van ongeveer 100 klagers van wie de klachten authentiek zijn, erkenning en genoegdoening aan. Zij bieden dit eveneens aan klagers aan van wie de klachten na 1 mei 2015 ongegrond zijn verklaard. Het gaat bij deze groep om een bedrag van bijna een miljoen euro. De bedragen die als financiële tegemoetkoming worden aangeboden liggen tussen 1.000 en 17.500 euro.
In het kader van de gegrond verklaarde klachten is tot 1 januari 2015 een bedrag toegekend van 16 miljoen euro, gemiddeld 30.000 euro. In totaal zijn tot 1 januari 2015 1.839 klachten ingediend. Daarvan zijn er 222 ingetrokken. Met 212 klagers werd tijdens de klachtprocedure een schikking getroffen. Voor de klagers over seksueel misgebruik en over geweld hebben de kerkelijke instanties tot nu toe twintig miljoen euro beschikbaar gesteld. Bij de onafhankelijke klachtencommissie zijn nog 393 klachten over seksueel misbruik in behandeling. Ook degenen van wie de nog niet volledig behandelde klacht in deze procedure ongegrond wordt bevonden, komen in aanmerking voor de slotactie. Het percentage ongegrondverklaringen is op dit moment twintig procent.
Regeling voor slotactie
De Bisschoppenconferentie en de Konferentie Nederlandse Religieuzen hebben het initiatief genomen voor deze slotactie om erkenning en genoegdoening te bieden aan alle klagers, ook al is hun klacht door de onafhankelijke klachtencommissie ongegrond bevonden. De Bisschoppenconferentie en de Konferentie Nederlandse Religieuzen hebben Deetman gevraagd een voorstel te doen voor zo’n regeling. De regeling voor de slotactie is zonder precedent, zowel wat betreft inhoud als ook wat betreft de hoogte van de bedragen die in de vorm van een financiële tegemoetkoming worden aangeboden. Bij de uitvoering van de regeling is het niet de bedoeling uitspraken te doen over de feitelijke context van de gebeurtenissen. Met de regeling wordt het risico op de veronderstelling van een voor de klager als pijnlijk ervaren afwijzing teniet gedaan.
Contacten met klagers
Aan alle klagers wordt een gesprek aangeboden met vertegenwoordigers van de Rooms-Katholieke Kerk. Het bestuur van de Stichting Beheer & Toezicht van het Meldpunt Seksueel Misbruik in de Rooms-Katholieke Kerk heeft aangeboden via de daar ten dienste staande voorzieningen hulpverzoeken te beantwoorden en voor hulp te zorgen.
Samenstelling commissie
De onafhankelijke commissie bestaat uit vier leden:
- mr P. (Pieter) Kalbfleisch die eerder deel uitmaakte van de Onderzoekscommissie naar seksueel misbruik van minderjarigen in de RKK;
- dr W. (Willie) Langeland, die ook bij dat onderzoek betrokken was;
- mr G.A.M. (Wiel) Stevens, die voorzitter is van de Klachtencommissie voor seksueel misbruik van minderjarigen in de RKK;
- dr R.L.N. (René) Westra, die de opsteller is van de zogeheten nulmeting, een evaluatie van processen van erkenning van en genoegdoening over seksueel misbruik in de RKK.
Toezicht en verantwoording
In de regeling voor deze slotactie is vastgelegd dat Deetman toeziet op een onafhankelijke, transparante en juiste uitvoering van de regeling. Later dit jaar legt hij tegenover de opdrachtgevers, de Bisschoppenconferentie en de KNR, verantwoording af over de uitvoering van de regeling. Ook informeert Deetman dan de lotgenotenorganisaties hierover.
—
Regeling voor het bieden van erkenning en genoegdoening aan degenen die in de klachtenprocedure van het Meldpunt Seksueel Misbruik Rooms-Katholieke Kerk niet hebben kunnen voldoen aan het vereiste van aannemelijkheid
1. Doel van de regeling
De regeling heeft betrekking op twee groepen klagers die een klacht hebben ingediend bij het Meldpunt Seksueel Misbruik Rooms-Katholieke Kerk. De eerste groep betreft degenen waarvan de klacht(en) naar de stand van zaken van 1 mei 2015 ongegrond is/zijn verklaard. De tweede groep betreft degenen waarvan de klacht(en) thans nog in behandeling is/zijn en waarvan te zijner tijd zal blijken dat de klacht ongegrond wordt/worden verklaard.
De Bisschoppenconferentie en de Konferentie Nederlandse Religieuzen zijn zich bewust van het leed dat zovelen als minderjarige is aangedaan door seksueel misbruik door personen die werkzaam zijn binnen de Rooms-Katholieke Kerk in Nederland. Indachtig het onderzoek van de Onderzoekscommissie naar seksueel misbruik van minderjarigen in de Rooms-Katholieke Kerk en het vervolgonderzoek van drs. W.J. Deetman spannen de Bisschoppenconferentie en de Konferentie Nederlandse Religieuzen zich in om erkenning en genoegdoening te geven aan al degenen die als minderjarige slachtoffer zijn van seksueel misbruik door personen werkzaam in de Rooms-Katholieke Kerk in Nederland.
Deze regeling is bedoeld om de hierboven genoemde twee groepen klagers erkenning en genoegdoening te geven. In de regeling wordt rekening gehouden met reeds door bisschoppen en hogere oversten verstrekte genoegdoeningen ongeacht het ongegrond verklaren van de klacht.
2. Reikwijdte van de regeling
Uitgangspunt is de authenticiteit van wat is gemeld over het leed dat het slachtoffer heeft ondergaan. De regeling is algemeen van aard en de uitvoering van de regeling is er niet op gericht om de feitelijke context van gebeurtenissen vast te stellen. Klachten, die door de Klachtencommissie als aantoonbaar onaannemelijk zijn bestempeld, worden buiten beschouwing gelaten, hoe zeer ook de regeling het risico op de veronderstelling van een voor de klager als pijnlijk ervaren afwijzing te niet wil doen.
3. Uitvoering van de regeling
a. de uitvoering van de regeling geschiedt door een onafhankelijke commissie die bestaat uit:
- mr. P. (Pieter) Kalbfleisch
- mevrouw dr. W. (Willie) Langeland
- mr. G.A.M. (Wiel) Stevens
- dr. R.L.N. (René) Westra
b. de commissie start haar werkzaamheden zo spoedig mogelijk en zij beëindigt haar werkzaamheden op 15 december 2015. Over na 1 mei 2015 ongegrond verklaarde klachten adviseert ze periodiek, totdat erkenning en genoegdoening is gedaan aan ook de laatste klager wiens klacht is ongegrond verklaard. Ten behoeve van haar werkzaamheden maakt de commissie een werkinstructie.
c. degenen waarvan de klacht ongegrond is verklaard vóór 1 mei 2015 ontvangen per aangetekende brief uiterlijk oktober 2015 van de kerkelijke autoriteiten bericht of zij in aanmerking komen voor deze regeling. Klagers zullen vervolgens op een eenvoudige wijze kenbaar kunnen maken bij de commissie of zij in aanmerking willen komen voor de regeling.
d. op een later moment zal eenzelfde procedure worden gehanteerd voor degenen wier klacht vanaf 1 mei 2015 ongegrond wordt verklaard.
e. de commissie doet voor haar vaststelling van het in aanmerking komen geen nader onderzoek en zij doet geen uitspraken over de feitelijke context van de gebeurtenissen waarvoor is geklaagd.
f. al degenen onder c. en d. ontvangen door of namens de kerkelijke autoriteiten een aanbod voor een financiële genoegdoening, die overeenkomt met het advies van de commissie. De commissie kan aan de heer Deetman specifieke zaken voorleggen. De heer Deetman adviseert of en zo ja welke maatregelen behoren te worden genomen waarin deze regeling niet voorziet. Het advies van de heer Deetman is bindend.
g. de commissie doet geen eigen onderzoek. De vaststelling van het in aanmerking komen voor deze regeling door de commissie betekent dan ook niet dat de ongegrondverklaring herroepen wordt.
4. Hulp en ondersteuning
Aan al degenen onder 3.c en 3.d wordt de mogelijkheid van (doorverwijzing naar) hulp geboden. Ook bestaat de mogelijkheid van gesprekken met vertrouwenspersonen van het Meldpunt en met de verantwoordelijke kerkelijke autoriteiten.
5. Toezicht en verantwoording
Op de uitvoering van de regeling houdt drs. W.J. Deetman toezicht. Op twee momenten bericht hij over de uitvoering van de regeling: uiterlijk eind dit jaar en kort na het advies over de laatste klacht die ongegrond wordt verklaard. De commissie stelt een verantwoording op over de wijze waarop zij haar werkzaamheden uitvoert. Deze verantwoording wordt gepubliceerd op www.onderzoekrk.nl.